PROTEZLER

PROTEZLER

a)Total Protezler

Hastanın kendisinin istediği zaman takıp çıkarabildiği protezlerdir.

Tüm dişlerin eksik olduğu ağızlara uygulanır

Protezler, ağızda çeşitli nedenlerden dolayı kaybedilen dişlerin çiğneme, konuşma gibi fonksiyonlarının ihtiyaçların ve estetik görüntünün yeniden hastaya kazandırılması amacıyla hazırlanan tüm yapay materyallerdir. Genel olarak diş eti hastalıklarının tedavi edilmemesi sonucunda diş ve kemik kaybı meydana gelir.Protezde, kaybedilen ağız sağlığı düzeltilir. Bu amaçla yitirilen dudak, yanak desteği, konuşma fonksiyonu, çiğneme fonksiyonu ve estetik görüntü geri kazanılır. Eksik yada harap olmuş dişlerle yaşamak zorunda kalan, gülmeyi unutmuş bireylerin psikolojik açıdan desteklenmesi sağlanır. Protezlerle insanların yaşam kalitesinin yükseltilmesi amaçlanır.

PROTEZ ÇEŞİTLERİ

1)SABİT PROTEZLER:

Hastanın kendisinin çıkarmadığı kron-köprü gibi yapıştırma protezlerdir.

2)HAREKETLİ PROTEZLER:

b) Parsiyel Protezler:

Kısmen dişsiz ağızlara uygulanır. Dişler üzerine gelen tırnaklar ve kancalarla tutuculuk sağlanır.

c)Hassas Tutuculu Protezler:
Kısmi diş eksikliğinde kullanılan diğer bir protez çeşidi ise hassas bağlantılı protezlerdir. Protezin tutuculuğu parsiyel protezdeki gibi kroşelerle değil hassas bağlantı denilen dişi ve erkek parçalarla sağlanır. Bu protezler estetik, tutuculuk ve sağlık açısından klasik parsiyel protezlerden çok daha üstündür. Hassas bağlantılı protezlerde estetik görüntüyü bozan metal kroşeler yoktur.

d)İmplant Üstü Protezler

Sabit: İmplanttan destek alınarak yapılan köprü veya kronlardır.

Hareketli: Kemik desteği yeterli olmayan ağızlarda tercih edilen implantlardan destek alınarak yapılan total benzeri protezlerdir.

Son yıllarda total protezler artık dişsiz ağızlar için tek şansı olmaktan çıktı. Çene kemiğine yerleştirilen implantlar ve bunlardan destek alınarak hazırlanan protezler artık hastalara kendi dişleriyle çiğniyormuş hissi vermekte ve bu sebeple sıklıkla tercih edilmektedir.

Hareketli Protezler Nasıl Yapılıyor?

Protez hastaları çok kısa bir sürede protezlerini takmak istiyorlar ancak iyi bir protez için zaman alan bazı prosedürlerin uygulanması gerekiyor. İlk muayenede protezin oturacağı dokular inceleniyor ve ilk ölçü alınıyor. Bu ölçüye göre yapılan özel kaşıkla protezin sınırı belirginleştirilip asıl ölçü alınıyor. Ölçü safhasını kapanışın belirlenmesi ve dişlerin rengi ve şekli belirlenerek protezin prova aşaması takip ediyor. Prova aşamasından sonra ise bitim yapılıyor. Bu işlemlerin düzgün ve atlanmadan yapılması ise protezin rahat ve ağız ile tam uyumlu olmasını sağlıyor

Hareketli Proteze Alışmak

Protez kullanımına alışmak biraz zaman alır. Bu süre yaklaşık 2 ay sürmektedir. Bazen hastaların protezlerini çıkarmadan belli bir süre takmaları gerekebilir. Bu sayede hekim hastanın rahatsız olduğu yerleri belirler ve protezin daha rahat ve iyi oturması için belli düzeltmeler yapabilir.

Tavsiyeler

Yumuşak dokular sürekli değişim geçirirler. Özellikle diş çekimi sonrasında diş etleri ve kemik dokusu azalma eğilimindedir. Proteze alışma süresi boyunca yumuşak dokular proteze uygun olarak sınırlanırlar. Hastalar hekimlerini periodik olarak görmelidirler, çünkü protezde veya yumuşak dokularda meydana gelebilecek bir değişiklik için muayene sırasında tavsiyeler ve düzeltmeler yapılabilir. Protezdeki adaptasyonun kaybolması sonucu baskı noktalarında iritasyonlar veya enfeksiyonlar oluşabilir. Çok uzun süre kullanılan protezlerde ana maddede yıpranmalar olabilir ya da yumuşak dokular çökerek protez ile olan uyumunu kaybedebilir. Bazende protezin sürekli damağa sürtünmesi sonucu protez kaidesinin tekrar yenilenmesi gerekebilir. Tüm bu durumlarda da hekim kontrolünün önemi devreye girer.

Sık Rastlanan Endişeler

Teknolojik gelişmeler sonucunda protezler doğal görünümlü yapılabilmektedir. Zamanla protez kullanan kişilerde belli bir güven oluşur, çünkü artık protezi doğal bir parçası olarak görmeye başlar ve ona alışır.

Her yeni şey gibi protez kullanımı da zamana ve pratiğe ihtiyaç duyar.

Normal şartlar altında hastalar birçok yiyeceği yiyebilirler. Aşırı sıcak ve yapışkanlı yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Çiğneme sırasında protezin her iki tarafını da kullanmalı ve protezin dengesini bozmamalıdır.

Protez Yapıştırıcıları

Genel olarak uygun bir dokuya iyi oturan protezlerin, protez adhesivlerine ihtiyacı olmaz. Ancak hastanın dokusu tutuculuk açısından yeterli değilse ya da protezin doku ile uyumu bozuldu ise kullanılabilir. Eskimiş ve tutuculuğu zayıflamış bir protez yumuşak dokulara zarar vereceğinden bir an önce değiştirilmeli yada ”astarlama” denilen işlemle dokularla uyumu yenilenmelidir.

Tam veya bölümlü protez kullanan hastanın dikkat etmesi gereken noktaları şu şekilde sıralayabiliriz:

· Plak, yiyecek artığı ve tartar oluşumunun önüne geçebilmek için protezlerinizin günlük temizlik ve bakımı önemlidir. Protez altındaki dokunun sağlığının idamesi, enfeksiyonların önüne geçilmesi için düzenli bakım şarttır.Kullanılan protez hastanın eksik dişlerinin iadesinin yanında sindirim sisteminin başlangıcı olan dişlerin kazandırdığı fonksiyon, genel sağlık üzerinde de etkilidir. Eğer protezlerin bakım ve temizliği gerektiği gibi yapılmaz ise taşıdığı mikroorganizmalar nedeniyle zararlı hale gelirler.

Protezlerinizi her yemekten sonra çıkararak iç ve dış yüzeylerini dış fırçası + sabun kullanarak temizleyiniz.

· Protez temizliğinde, farklı amaçlar için üretilen her türlü temizlik maddelerini çamaşır suyu, bulaşık ve çamaşır deterjanları.,aşındırıcı tozlar…vs kesinlikle kullanmayınız. Bu maddeler protezin yapısını bozmakla birlikte genel sağlık açısından da son derece tehlikelidir.

· Protez temizliği için özel olarak üretilen tablet veya solüsyonları üretici firmanın talimatlarına göre dikkatli bir şekilde kullanabilirsiniz.

· Protezin üzerine yerleştiği ağız içi dokularının temizliği de son derece önemlidir. Protezinizi temizledikten sonra temiz olmayan bir ağıza yerleştirdiğiniz taktirde yapmış oldunuz temizlik boşa gidecektir.Protezlerinizi çıkartıp temizledikten sonra ağız içindeki dişsiz alanları yumuşak bir diş fırçası veya gazlı bez ile temizleyiniz. Şayet ağızınızda bazı dişleriniz var ise onlarıda mutlaka diş fırçası ve diş macunu ile temizleyiniz.

· Bölümlü protezlerde protezin ağızdaki mevcut dişlere tutunmasını sağlayan kroşelerin temizliği ağızdaki dişlerin korunması açısından son derece önemlidir. Kroşelerin etrafındaki ve iç yüzeyindeki besin artıkları temizlenmediği taktirde dişlere zarar verecektir. Her yemekten sonra mutlaka temizlenmelidir.

· Protezlerinizi çıkardığınızda mutlaka su dolu bir kap içerisinde saklayınız.

· Diş hekimlerinizin kontrolü altında olmadan protezlerinizde siz veya bir başkası aşındırma, ilave tamir gibi işlemler kesinlikle yapmayınız/yaptırmayınız. Protezinizle ilgili herhangi bir probleminiz olduğunda derhal diş hekiminize başvurunuz.

Yukarıda anlatılan problemlerin dışında karşılaştığınız her türlü sorunda mutlaka hemen diş hekiminize başvurunuz.

SABİT PROTEZLER (KRON VE KÖPRÜLER)

Sabit Protez

Dişte yapılan preperasyon sonrası alınan ölçülerden elde edilen modeller üzerinde hazırlanan yapıların, ağıza uyumlanarak, dişin üzerinde sabit olarak kalacak şekilde yapıştırılması ile oluşturulan protez çeşitleridir.

Sabit Protezlerin Avantajları

Protezler hasta tarafından çıkartılamadığı için gizlidir.
Genellikle hareketli bir protezden daha doğal ve estetiktirler.
Hareketli protezlerden daha iyi çiğneme sağlarlar.
Damağın arkasına ya da dilin altına uzanan protez materyali içermez.

Kron Ve Köprü Nedir?

Tek Kuronlar: Çürük kırık veya başka bir nedenle aşırı madde kaybı olan dişlerin küçültülüp kaplanması işlemidir.

Köprü: Bir veya birden fazla diş eksikliğinde, komşu dişlerin küçültülüp, bunlara gelen özel kaplamalardan destek alınılarak ara boşlukların doldurulması işlemidır.

Herhangi bir nedenle diş kaybı meydana geldiğinde komşu dişlerde bu boşluğa doğru hareket başlar. Bunun sonucunda yandaki dişlerde dişeti problemleri, bu boşluğa devrilmeye bağlı kemik kayıpları, estetikte bozulma ve çiğneme kuvvetlerinde değişiklikler meydana gelir. Eğer uzun süre bu boşluk implant yada köprü ile restore edilmezse bu komşu dişlerde de kayıplar olabılır.

METAL DESTEKLİ KURON VE KÖPRÜLER

Metal Destekli Porselenler

Alt yapı olarak metal alaşımların kullanıldığı kron köprü protezlerdir.

Metal destekli seramiklerin en büyük avantajı nedir?

Ekonomik olması en çok tercih sebeplerindendir. Ayrıca ağızda bütün dişlere uygulanabilir. İyi bir hekim labarotuvar ve hasta işbirliğiylede uzun yıllar kullanılabilir.

PROTEZLER

Son Yazılar

Diş Hekimi Ahmet Silahtaroğlu

Linkler

İletişim